Νέα Αποκτήματα της Εθνικής Πινακοθήκης 1992-2010. Ένας αιώνας νεοελληνικής τέχνης

Κρήτη, Πινακοθήκη Βιάννου, Κερατόκαμπος, 07/08/2010 – 03/10/2010

Η Εθνική Πινακοθήκη-Μουσείο-Αλεξάνδρου Σούτσου απέκτησε τα τελευταία 18 χρόνια περίπου 3.000 έργα που προέρχονται από κληροδοτήματα, δωρεές και αγορές. Σ’ αυτά περιλαμβάνονται οι μεγάλες δωρεές έργων των ζωγράφων Τέτση, Νικολάου, Μυταρά, Φασιανού, Δανιήλ, αλλά και μεμονωμένες δωρεές πολλών άλλων καλλιτεχνών. Επίσης περιλαμβάνονται αντιπροσωπευτικά έργα από τέσσερις μεγάλες δωρεές γλυπτικών έργων του Ιωάννη Αβραμίδη, της Φρόσως Ευθυμιάδη-Μενεγάκη, της Μπέλλας Ραφτοπούλου και του Χρήστου Καπράλου. Δύο μεγάλες εκθέσεις με διαφορετικά έργα και θέμα «Νέα Αποκτήματα» οργανώθηκαν στους χώρους της Εθνικής Πινακοθήκης, το 2006 και το 2007, καθώς και μια μικρή έκθεση στο Παράρτημα Ναυπλίου. Οι εκθέσεις αυτές παρουσίασαν την εξέλιξη της ελληνικής τέχνης από τον 19ο έως τον 21ο αιώνα και τις σύγχρονες δημιουργίες με έργα ζωγραφικής, εγκαταστάσεις, κατασκευές, γλυπτά και ανάγλυφα.
Στα πλαίσια της πολιτικής αποκέντρωσης και ενίσχυσης των τοπικών προσπαθειών παρουσίασης της ελληνικής τέχνης, μετά τις εκθέσεις στον Πύργο (2007), την Πάτρα (2008), και τη Σίφνο (2009, 2010), η Εθνική Πινακοθήκη σε συνεργασία με το Δήμο Βιάννου και την Πινακοθήκη Βιάννου, στον Κερατόκαμπο της Κρήτης, παρουσιάζει μία νέα, την 8η εκδοχή, των Νέων Αποκτημάτων της, με τίτλο Νέα Αποκτήματα της Εθνικής Πινακοθήκης, 1992-2010, Ένας αιώνας νεοελληνικής τέχνης. Στην έκθεση της Κρήτης παρουσιάζονται 55 έργα, κυρίως έργα παραστατικής τέχνης, αλλά και κάποια άλλα τα οποία κινούνται στα πλαίσια της αφαίρεσης και των αφαιρετικών διατυπώσεων. Μέσα από την επιλογή των έργων και την δειγματοληπτική παρουσίαση της μεγάλης αυτής συλλογής επιχειρείται ένα αντιπροσωπευτικό πέρασμα από βασικούς σταθμούς, αλλά και άγνωστες πτυχές της νεοελληνικής τέχνης του 20ου αιώνα, αλλά και της σύγχρονης δημιουργίας μέχρι σήμερα.
Στην πρώτη ενότητα παρουσιάζονται έργα των αρχών του 20ου αιώνα, αντιπροσωπευτικά δείγματα γραφής, σημαντικών ζωγράφων, όπως των Παύλου Μαθιόπουλου (1876-1956), Απόστολου Γεραλή (1886-1983), Ουμβέρτου Αργυρού (1884-1963) και Θάλειας Φλωρά-Καραβία (1871-1960), αλλά και του Γιώργου Μπουζιάνη (1885-1959) , καθώς και καλλιτεχνών της γενιάς του 1930, όπως οι Πολύκλειτος Ρέγκος (1903-1984), Σπύρος Βασιλείου (1902-1985), Νίκος Νικολάου (1909-1986) και ο νεότερος της γενιάς Γιώργος Σικελιώτης (1917-1984). Η δεύτερη ενότητα αποτελεί ένα μεγάλο τμήμα της έκθεσης με σημαντικά έργα και κορυφαίους ζωγράφους. Στην ενότητα αυτή αναπτύσσονται διάφορες εκδοχές της παραστατικής ζωγραφικής, με μεγάλο εύρος στις αισθητικές και εννοιολογικές αναπτύξεις. Καλλιτέχνες των οποίων το έργο παρουσιάζεται σ’ αυτή την ενότητα είναι οι: Γιώργος Μαυροΐδης (1912-2003), Δανιήλ (Παναγόπουλος) (1924-2008), Σάββας Χαρατσίδης (1925-1994), Γιώργος Κουζούνης (1922-1998), Παναγιώτης Τέτσης (1925), Πάρις Πρέκας (1926-1999), Τόνια Νικολαΐδου (1927), Νίκος Κεσσανλής (1930-2004), Αλέκος Φασιανός (1935), Δημήτρης Μυταράς (1934), Σαράντης Καραβούζης (1938), Δημοσθένης Σκουλάκης (1939), Χρόνης Μπότσογλου (1941), Νίκος Χουλιαράς (1940), Σταύρος Ιωάννου (1945-2009), Τάσος Χριστάκης (1947). Σε μια τρίτη ενότητα αναπτύσσονται δειγματοληπτικά, διάφορες εκδοχές, κυρίως της αφαίρεσης και νέων διατυπώσεων, παλαιότερων καλλιτεχνών και καλλιτεχνών της γενιάς του 1960 έως και τη γενιά του 1980, με έργα κυρίως ζωγραφικής. Οι καλλιτέχνες αυτοί είναι οι : Γιώργος Βακαλό (1902-1991), Γιάννης Μαλτέζος (1915-1987), Δανιήλ (1924-2008), Δημοσθένης Κοκκινίδης (1929) και από τους νεότερους ο Άγγελος Σκούρτης (1949). Στην τέταρτη και τελευταία ενότητα παρουσιάζονται έργα νεότερων καλλιτεχνών, γεννημένων στις δεκαετίες του 1950 και 1960. Από τη νεότερη αυτή γενιά, αρκετοί και σημαντικοί καλλιτέχνες, με αξιόλογα έργα, καταθέτουν τις αισθητικές τους προτάσεις. Στην μεγάλη αυτή ενότητα συμμετέχουν οι καλλιτέχνες: Γιάννης Κόττης (1949), Μιχάλης Μανουσάκης (1953), Ξενής Σαχίνης (1954), Μάριος Σπηλιόπουλος (1957), Μανώλης Ζαχαριουδάκης (1958) Χρύσα Βέργη (1959), Καλλιόπη Ασαργιωτάκη (1959), Αννή Ζαβιτσάνου (1959), Μιχάλης Μαδένης (1960), Μαρία Παπαφίλη (1961), Μαριλίτσα Βλαχάκη (1961), Παλλατζάς Χρήστος (1962), Γιώργος Ρόρρης (1963), Ξενοφών Μπήτσικας (1963), Μαρία Φιλοπούλου (1964).
Την έκθεση συμπληρώνουν τρία σημαντικά γλυπτά, αξιόλογα δείγματα γραφής των δημιουργών τους, όπως το Νεράιδα, του 1960, και το Ικέτιδες, του 1955, της Φρόσως Ευθυμιάδη-Μενεγάκη, (1911-1995) καθώς και το Μάρσα-Μάτρουχ, του 1971, του Χρήστου Καπράλου (1909-1993).

Επιμέλεια έκθεσης
Δρ Λίνα Τσίκουτα-Δεϊμέζη
Επιμελήτρια της ΕΠΜΑΣ