Το “Οπωροπωλείον ο Απόλλων” μας βοηθά να κατανοήσουμε το μετακυβιστικό ιδίωμα του Γκίκα. Αν διαβάσουμε προσεκτικά τον πίνακα, θα δούμε ότι απεικονίζει αναγνωρίσιμα αντικείμενα: ένα μαγαζί που η ταμπέλα του δηλώνει το όνομά του. Κάτω από μια λευκή τέντα διακρίνουμε την πρόσοψη και την πόρτα. Μπροστά είναι απλωμένα τα καφάσια, όπου μπορούμε να αναγνωρίσουμε διάφορα λαχανικά και χορταρικά. Τι είναι λοιπόν το καινούριο εδώ; Ότι ο καλλιτέχνης σπάει, διαθλά την επιφάνεια –σαν να βλέπαμε το οπωροπωλείο μέσα σε ένα σπασμένο καθρέφτη– και σε κάθε κομμάτι απεικονίζει, με απλό διακοσμητικό τρόπο, ένα διαφορετικό θέμα. Έτσι η εικόνα μοιάζει με ένα παζλ. Ο Χατζηκυριάκος-Γκίκας αγαπάει τα ζωηρά χρώματα και τα ποικίλα σχήματα, γι’ αυτό οι πίνακές του μεταδίδουν ένα αίσθημα ζωικής ευφορίας και αισιοδοξίας.

Ο γοητευτικός αυτός πίνακας, ζωγραφισμένος με τη γνωστή μετακυβιστική τεχνοτροπία του Γκίκα, μας εισάγει στον κόσμο του καλλιτέχνη, στο εργαστήριό του. Αν προσέξουμε, θα αρχίσουμε να αναγνωρίζουμε μέσα σε αυτό το πυκνοδομημένο παζλ πολλά έπιπλα και αντικείμενα που μοιάζουν να χάνονται μέσα σε ένα καλειδοσκόπιο χρωμάτων. Δεν δυσκολευόμαστε να διακρίνουμε το πτυσσόμενο τραπεζάκι με τα πινέλα και τα άλλα σύνεργα της ζωγραφικής, τα καβαλέτα με τους χαρακτηριστικούς πίνακες ακουμπισμένους επάνω, την ψάθινη καρέκλα και την πολυθρόνα, ένα σκαμνί, όπου ξετυλίγεται ένα ειλητάριο σαν κινέζικη ζωγραφιά, ενώ στο βάθος ανοίγονται οξυκόρυφα παράθυρα. Δεν υπάρχει πουθενά κενό. Όλη η επιφάνεια είναι πυκνοϋφασμένη σαν τοιχοτάπητας. Κάθε «ψηφίδα» αυτού του χρωματικού παζλ δεν ζωγραφίζεται με ενιαίο πλακάτο χρώμα, αλλά πλάθεται με το σεζανικό σύστημα, δηλαδή με διαρκώς εναλλασσόμενους μετατονισμούς. Παρόλα αυτά, κάθε επιφάνεια έχει μια χρωματική δεσπόζουσα. Κυριαρχούν τα μαβιά, τα γαλάζια, τα πράσινα. Σε αυτή τη σειρά με τα “Εργαστήρια”, ο Γκίκας εμπνέεται από μια ανάλογη ομάδα έργων που είχε φιλοτεχνήσει ο Πικάσο λίγα χρόνια πριν, όταν είχε αγοράσει τη Βίλα Καλιφόρνια στις Κάννες. Ονομάζονται και αυτοί οι πίνακες “Εργαστήρια”.