Τρίπτυχο Ε΄, 1969

Ο Γιάννης Σπυρόπουλος είναι ένας από τους πιο σημαντικούς εκπροσώπους της ανεικονικής τέχνης στην Ελλάδα. Το τρίπτυχο Ε΄ είναι μια σύνθεση μνημειακών διαστάσεων, που αντιπροσωπεύει την τελευταία και πιο ώριμη περίοδο της αφηρημένης ζωγραφικής του Γιάννη Σπυρόπουλου. Είναι η ζωγραφική όπου επικρατεί το μαύρο φόντο. Θα μπορούσαμε να την αποκαλέσουμε η ζωγραφική με τα «φωτερά σκοτάδια».Από το σκοτεινό φόντο του πίνακα αναδύονται φωτεινά συμβάντα όπου κυριαρχούν τα λευκά, τα φαιά ή τα έντονα χρώματα. Είναι σαν μαρτυρίες ζωής που πέρασε αφήνοντας πάνω στον καμβά τα ίχνη της. Αυτά τα «λείψανα» θυμίζουν άλλοτε υφάσματα, άλλοτε μυστηριώδη σύμβολα ή αποσπάσματα από γραφές. Ο ζωγράφος δουλεύει την επιφάνεια σαν παλίμψηστο με αλληλοεπικαλύψεις και αναδύσεις που εντείνουν την υποβλητική μαγεία της. Όλη αυτή η «ποιητική», δηλαδή η ζωγραφική διαδικασία, υπακούει σε αυστηρούς κανόνες. Παρόλο που ο καλλιτέχνης χρησιμοποιεί συχνά το κολλάζ ή τα ξυσίματα και την αφαίρεση του χρώματος, το τελικό αποτέλεσμα μοιάζει σαν αχειροποίητο. Η οργάνωση της σύνθεσης, όπου κυριαρχούν οι κάθετοι άξονες με ελαφρές αποκλίσεις, είναι κλασική. Οι λευκές ευθείες γραμμές που έχουν χαραχτεί με τον κανόνα, υπογραμμίζουν τις δυο διαστάσεις του πίνακα αναιρώντας την αίσθηση του βάθους που υποβάλλουν τα διάφορα επεισόδια. Η επιβεβαίωση των δυο διαστάσεων του πίνακα αποτέλεσε μια σταθερή αναζήτηση της μοντέρνας τέχνης.