Άρτεμις Γύζη, 1890

Όταν ένας ζωγράφος διαλέγει τα μοντέλα του ανάμεσα στους οικείους του, τότε, ελεύθερος από τους περιορισμούς που του επιβάλλει η πελατεία του, εκφράζει συνήθως το κρυφό του libido, την κρυφή του δηλαδή επιθυμία. Το τολμηρό πορτρέτο που φιλοτεχνεί ο Γύζης με μοντέλο τη νέα και όμορφη γυναίκα του Άρτεμη Νάζου, στα 1890, αποτελεί μια ανάλογη μαρτυρία. Ο καλλιτέχνης απεικονίζει τη γυναίκα του καθισμένη σε μια αυθόρμητη στάση, με το ένα χέρι ακουμπισμένο πάνω σε ένα τραπέζι σκεπασμένο με ένα βαρύτιμο κόκκινο τραπεζομάντιλο. Το άσπρο μεταξωτό της φόρεμα καλύπτεται από τη δεξιά μεριά με μια καφετιά γούνα, με τόνους πορφύρας, που η νέα γυναίκα έχει ρίξει στον ώμο της. Το χαμογελαστό της πρόσωπο γέρνει ελαφρά, δημιουργώντας ίσκιους που βυθίζουν το βλέμμα σε ένα ρεμβαστικό ημίφως. Το έργο έχει ζωγραφιστεί με μεγάλη ελευθερία, με πλούσιες λαζούρες και ασυνήθιστη χρωματική τόλμη.
Λαζούρες ονομάζουμε τα επάλληλα στρώματα χρώματος, όταν από κάτω υπάρχει πιο πυκνό και από πάνω πιο αραιωμένο χρώμα.