Αγόρι με τιράντες, [1925]

Το “Αγόρι με τιράντες” ζωγραφίστηκε στη Μυτιλήνη, αλλά προϋποθέτει το μάθημα της βυζαντινής ζωγραφικής που ο Παπαλουκάς είχε πάρει επισκεπτόμενος το Άγιον Όρος. Εδώ ο Παπαλουκάς επαληθεύει το αξίωμά του ότι πρέπει κανείς να πλησιάζει την παράδοση μέσα από το δίδαγμα της μοντέρνας τέχνης. Ο ζωγράφος κτίζει το πορτρέτο του παιδιού με καθαρά σχήματα και χρωματίζει κάθε σχήμα με το κατάλληλο χρώμα, ώστε να αποδίδεται σωστά η αίσθηση του όγκου. Η βυζαντινή ζωγραφική και τα ψηφιδωτά συναντούν εδώ το δίδαγμα του Σεζάν (1839 – 1906). Τα χρώματα του προσώπου, της σάρκας, ανήκουν στη βυζαντινή κλίμακα: ώχρες, σιένες ωμές και ψημένες. Με ανάλογη γκάμα, εμπλουτισμένη όμως με γαλάζια, μαύρα και γκρίζα, ζωγραφίζει ο Παπαλουκάς και το υπέροχο ριγέ πουκάμισο του παιδιού. Το ριγέ τραπεζομάντηλο στο τραπέζι πίσω έχει πιο δροσερά χρώματα. Το “Αγόρι με τις τιράντες” αποκαλύπτει έναν μεγάλο ζωγράφο με σίγουρη τεχνική, με πλούσιο χρώμα και με μεγάλη ευαισθησία. Το αγόρι που μας κοιτάζει απορημένο, με τα γκρίζα μάτια και το μισάνοιχτο κόκκινο στόμα, είναι μια ψυχογραφία ενός χωριατόπαιδου έτοιμου να μπει στη δοκιμασία της εφηβείας.