Από 13.04.1994 έως 30.06.1994

Εθνική Πινακοθήκη - Κεντρικό Κτήριο

Το «Μέγα Χρονικόν» του 11ου αιώνα διασώζει το θάμβος των απεσταλμένων του πρίγκιπα Βλαδιμήρου του Κιέβου, όταν βρέθηκαν στην Αγία Σοφία το 988. Ο πρίγκιπας έμελλε να ασπασθεί τον Χριστιανισμό, θέτοντας έτσι τις βάσεις της δημιουργίας της Αγίας Ρωσίας με συνεκτικό κρίκο την ορθόδοξη πίστη.

Οι Έλληνες Άγιοι Κύριλλος και Μεθόδιος δημιουργούν τον 9ο αιώνα το σλαβικό αλφάβητο, με στοιχεία που πήραν από το ελληνικό, και μεταφράζουν την Αγία Γραφή καθώς και λειτουργικά κείμενα. Οι δεσμοί με το Βυζάντιο σφυρηλατήθηκαν μέσα στο καμίνι της ορθόδοξης πίστης και παρέμειναν ισχυροί σ’ όλη τη διάρκεια της ζωής της αυτοκρατορίας, αλλά και μετά την Άλωση.
Κοινές δογματικές και αισθητικές αρχές καθοδηγούν το πνεύμα και το χέρι των Ρώσων αγιογράφων, που μαθήτευσαν άλλωστε σε Έλληνες δασκάλους, με χαρακτηριστικό παράδειγμα τον Θεοφάνη τον Έλληνα που έμελλε κατά την παράδοση να εκπαιδεύσει τον πιο πνευματικό ζωγράφο της ρωσικής αγιογραφίας, τον Andrei Rublev, στο γύρισμα του 1400.

Η έκθεση «Πύλες του Μυστηρίου» περιλάμβανε σπάνιες εικόνες και πολύτιμα αντικείμενα, που προέρχονταν από το Εθνικό Ρωσικό Μουσείο της Αγίας Πετρούπολης, το μεγαλύτερο μουσείο του είδους στη χώρα. Η έκθεση οργανώθηκε αρχικά από την ρωσική Inter-Cultura και παρουσιάστηκε σε μερικά από τα μεγαλύτερα μουσεία των ΗΠΑ και της Ευρώπης, με μεγάλη επιτυχία.
Με εμπλουτισμένη σύνθεση και ανανεωμένο νόημα φιλοξενήθηκε στην Εθνική Πινακοθήκη-Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτσου.

Επιμέλεια έκθεσης

Μανόλης Μπορμπουδάκης 
Έφορος Βυζαντινών Αρχαιοτήτων Κρήτης

Έφη Αγαθονίκου 
Επιμελήτρια της ΕΠΜΑΣ

Χορηγός: ΑΝΤ1